পাতা:কবিকঙ্কণ-চণ্ডী (প্রথম ভাগ) - চারুচন্দ্র বন্দ্যোপাধ্যায়.pdf/২৭৩

এই পাতাটির মুদ্রণ সংশোধন করা প্রয়োজন।

নীলাম্বরের পুষ্প-চয়ন SM ঘাটফুল-স” ঘণ্টক, ঘণ্টাকৰ্ণ ; ঘণ্টাকৃতি মঞ্জৰীতে শাদা ফুলেব ভিতবে লালেখা ফোটা থাকে, সুগন্ধ, বসন্তকালে ফোটে ; ভাটফুল । কল্যাকড়া-স” কলিকা, কণিকাব । কালকে ফুল, কলিকাকৃতি হলুদ বর্ণেব ফুল। টী” अ° कव्यिञ्जाद ! মৌল—স” মুকুল > প্ৰা” মউল, মৌল । স মধুক > প্ৰা ? মহুআ । টী” স” মাচ আ । মহুয়া, মৌল। বসন্তিকা—স” বসন্তদূত = আম, মাধবীলতা, পাটলী, গণিকাৰী গাছ ও ফুল । অখণ্ড শ্ৰীফল-অখণ্ডিত বিস্বপত্র, ত্ৰিপত্ৰ বিস্ত্ৰপত্ৰ। বিল্পের্ব নাম শ্ৰীফল হইবােব কারণ চাবটি ( ১ ) ভূগো লক্ষ্মীশচ যা ধেনুব গোৰূপী সা গত মঙ্গীমা । তদ গোময়-ভবো বিলুঃ শ্ৰীশচ তস্মাদ আজােয়ত | --বহ্নিপুবাণ, বামনপ্ৰাদুৰ্ভাবনা মাধ্যায়। গোময়াদ উখিতঃ শ্ৰীমান বিশ্ববৃক্ষঃ শিবপ্ৰিয়ঃ। তশাস্তে পদুহস্তা শ্ৰীঃ শ্ৰীবৃক্ষস তেন স স্মৃত: | --শিবপুবাণ ধৰ্ম্মসংহিতা, ১৫৮৩ ৷৷ ( 2 ) সব স্বতী বিষ্ণুব অতিশয় প্ৰিয়া হইলে বিষ্ণুব প্রাতিলাভেব জন্য লক্ষ্মী শিব-আবাধিনায় প্ৰবৃত্ত হন। তপস্তাব সমম লক্ষ্মী বিম্ববৃক্ষ হইয়া শিবকে পত্ৰ পুষ্প ছায়া দান কবিয়া প্রান্ত কবেন । সেই অবধি বিলুবৃক্ষ শ্ৰীবৃক্ষ ও বিম্বফল শ্ৰীফল नicभ ७जिक्ष, 3 *ि<f४शू श्gछ |-डल । (৩) লক্ষ্মী সহস্ৰ পদ্ম দিয়া শিবপূজা কবিতেছিলেন। শিব লক্ষ্মীব ভক্তিপৰীক্ষাব্য জন্য দুটি পদ্ম চুবি কবেন। তখন লক্ষ্মী সঙ্কল্পচু্যতিব্ব ভয়ে পদ্মোপম স্তন দুটি কাটিয়া শিবেব পূজা কবেন । তুষ্ট শিবেব ববে সেই স্তন হইতে বিশ্বফল উৎপন্ন হয় এবং ৩াব নাম হয শ্ৰীফল এবং শিবপ্রিয়, এবং লক্ষ্মীব অঙ্গ শিবেব বাবে সম্পূৰ্ণ অক্ষত হইয়া উঠে !—বৃহদ্ধৰ্ম্মপুবাণ পূৰ্ব্বখণ্ড ১০ उक्षTभू । ( 8 ) স্কন্দপুবাণ নাগবখণ্ড ২৫০ অধ্যায়ে বর্ণিত হইযাছে যে পাৰ্ব্বতীব ললাটস্বেদবিন্দু ভূতলে পতিত হয় ও বিল ( গৰ্ত্ত ) ভেদ কবিয বৃক্ষরূপে উদগত হয়—সেইজন্য সে-বৃক্ষেব নাম বিন্ধ । ६गऐशेषां-न° त्रू’, नृष्ठं १ाड्र-डूभJ१िष्ठ श्रश्न5न् ।