পাতা:কাদম্বরী (হরিদাস সিদ্ধান্তবাগীশ).pdf/২১০

वधायाँ तारापैोडवणना । १८e. तस्याचव विधायां नगर्यां नल (१) नहुष ययाति धुन्धुमार-भरत भगीरथदशरथप्रतिम , (२) भुजबलाजित(३) भूमण्डल, फलित शशित्रय, मतिमान, उत् साह-सम्पन्न नौतिशास्त्राखिच-बुद्धि , अर्धीत धर्मशास्त्र , ढतीय द्धव तेजसा कान्या च सूर्याचन्द्रमसी, अनेक सुमुतुन्तु-पूत मूत्ति , उपशमित-सकल जगदुपल्लव, (ख) विहाय कमल-वनानि, अविगणय्य (४) नारायण वच् स्थल वसतिसुखम्, उत्फुल्लारविन्द इस्तया शूर समागम व्य सनिन्था (५) নিম্নমৰিৱিনী लदङ्गाया, مرسه. همسر خمیر भझे । यदीयमुज्जयिनी बदतशकट जलयकादिविविधाश्वर्यशालिन्यभविष्यत् तददानीन्तनीं कलिकातानगरौ अआरयिष्धत् । (ख) तस्रामिति । तखाचव विधायां नगर्यां राजा तारापौड़ी नामाभूदिति वच्यमाणक्रिययान्वय । अब प्रथमान्तपदानि ताड़ापौड़ इत्यख विशेषणानि । धुन्धुमार कु५खाश्व । नखादय प्रतिमा उपमा यस्य स । भुज बलेन अनि तम् आयौक्कत भूमण्डल यन स । फलत सफल जात प्रतिव्रय प्रभावीत्साइमन्त्रजातशक्तिव्रय यख स न पुण्यवशाददृष्टवशाच्चति भाव । मतिमान बुद्धिमान् । नौतिशास्त्रषु अखिद्रा भनवरतालीचगयाग्य श्रान्ता बुहिय स्य स । सूर्य इव तेजखौ चन्द्रमा इव च कान्तिमानित्यथ । वतीय इवंति द्रव्योत्प्र चार्षकार. । सप्तभि सप्तप्रकारचक्कन्दीबङ्गलको स्तन्यत दृति सप्ततन्त्य शु पृषोदरादित्वात् साधु । अनेक सप्ततन्तुमि ੋਬਿ। मूति शरोर यख स । उपशमिता खचेष्टादेवाच्च नादिना निवारिता सकखा जगताम् उपप्लवा विपदो येन स । (ग) विद्दायेति । उत्फुल्ल विकसितम् अरविन्द पद्म इस्त यस्याख्तया एतेग विखाससामर्यौव्यवहारालु रागिणीति ध्वन्बते । शूरसमागमे बौरपुरुषससगै ब्यसनिन्बा आसज्ञिमत्या लक्षाा राजविया খ্রিস্ত্ৰণক্ৰহে_ হইয়া থাকে , যিনি ত্রিপুর্বাক্ষরকে ভস্থ করিয়া সেই ভস্মরেণুদ্বারা অঙ্গরাগ করিয়াছিলেন কামদেবকে দগ্ধ করিলে পর তাহার শোকে বিহ্বল হইয়া রতি পুনরায় অনুগ্রহলাভের প্রত্যাশায় প্রসন্ন কবিতে অবিস্ত কবিয়া চরণ ধারণ করিবার নিমিত্ত করযুগল প্রসাবিত করিলে তাহা হইতে বলয়সমূহ (চুড়ীগুলি) নিপতিত হইয়া যাহার চরণযুগলের অর্চনা করিয়াছিল এব প্রলয়কালের অগ্নিব শিখাসমূহের স্থায় পিঙ্গলবর্ণ র্যহাব জটাসমূহে নিপতিত হইয় গঙ্গা বহুকাল ভ্রমণ করিয়াছিলেন , স্বয় সেই ভগবান মহাদেব, কৈলাশধামে বাস করার আমোদ পরিত্যাগ করিয়া যে উজ্জয়িনীতে মহাক লনাম ধারণ করিয়া বাস করিতেছেন । (খ) এইরূপ সেই উজ্জয়িনীতে নল, নহুষ, যযাতি ধুন্ধুমাব ভবত, ভগীরথ ও দশরথের তুল্য, বুদ্ধিমান ও উৎসাহশীল ‘তাধাপীড়’ নামে এক রাজা ছিলেন , তিনি বাহুবলে সমগ্র ভূমণ্ডল আরম্ভ করিয়াছিলেন , তাহার প্রভূশক্তি উৎসাহশক্তি ও মন্ত্রশক্তি সৰ্ব্বত্রই সফল হইত , সৰ্ব্বদা নীতিশাস্ত্র পধ্যালোচনা করাতেও তাঙ্গর বুদ্ধি ক্লান্ত হইত না , তিনি সমগ্র ধৰ্ম্মশাস্ত্র অধ্যয়ন করিয়াছিলেন এবং তেজ ও সৌন্দর্ঘ্যে স্থৰ্য্য ও চন্দ্রর যেন তৃতীয় ব্যক্তি ছিলেন , বহুতর যজ্ঞ অনুষ্ঠান করায় তাহার দেহ পবিত্র হইয়াছিল তিনি নানাবিধ উপায়ে (१) शृग नख । (९) दण्रथ जनमेजयाशु দলিল to उपाज्ञि त । (४) अवगणय्य । (५) एकम्यगनिन्या शूरसमागलव्य सनिन्वा ।