পাতা:কাদম্বরী (হরিদাস সিদ্ধান্তবাগীশ).pdf/৪৯৩

এই পাতাটির মুদ্রণ সংশোধন করা প্রয়োজন।

8èlt कादब्बरो पूर्वाभागे अनभ्यस्ताक्ाती रतिरसनिष्यन्दमिव (१) चरन्ती, मसृतमिव वष'न्तेी, (२) मद्सुकुलितेव, खेदालसेव, निद्राजडेव भानन्द-भर मन्थर तरतार ( ) सञ्चारिणी, भनिभृत भ्बूलतीज्ञासिनो (४) दृष्टि (ख) । कुतच्च दमतिनपुखम , यच्चतुषवानक्षरमेवमन्तर्गतो हृदयाभिलाष कथ्यर्त' (ग) । प्राप्तग्रसरा (५) चोपस्वत्य त द्वितौयमस्य सहचर मुनिबालक प्रणामपूर्वकमच्ठच्छुम-*भगवन् ! किमभिधान , (३) कस्य वाय तपोधनस्य युवा ? कित्रान्वश्च तरोरियमनेनावत सोक्कता (७) कुसुममञ्चरी १ जनयति हि मे मनसि महत् कौतुकमख्या समुत्सर्पा वसाधारणसौरभीऽयमनाघ्रातपूर्वो गन्ध ” इति (घ) । बुद्धिय स्य तस्य अस्य जनस्य मुनिकुमारस्य कुत इवेय दृष्टि सस्ध्रवर्तौत्यथ । दृष्टिविशेषणान्याइ अनभ्यस्तै त्यादि । अनभ्यस्ता अशिचिता भाक्वति खरूप यया सा । रतिरसस्य रमणायानुरागस्य निष्यन्द निर्यासप्रवाइ चरन्तौव चस्वत वष तौव माट्टशैौनां कामिनौनामतौवढप्तिकरत्वादिति भाव ! मर्दन काममत्ततया मुकुलितेव ईषत् प्रकाशितेव । एतेषां प्रत्य कविशंषण एव क्रियीत्म चालद्धार । खेदालसेव परिश्रममन्देव निद्रया जड़व कुण्ठितेव । भनयी प्रत्यक गुणेत्ग्रेचा। अनुदभर्रण आमीदातिशबैन मयुर मुन्द-यथा खान्तथा तरन्ती प्रसुरको तारा घथिन् कर्मणि तद्यथा तथा सचरित औख यखा सा । तथा थनिश्वत यष्ट धजते लक्षित धयुगखम् उल्लसयितु नरावित शैल यस्त्रा सा। (ग) कुत दृति । किञ्च चञ्चर्षव दृष्टिविशैषेण व एवमिल्थम् अन्तर्गती हृदयभिलाष भनचर वाग विछैौन यथा स्यान्तथा यत् कथ्यले उक्तिवत् स्पष्ट बोध्यतै इदमतिनैपुण्य कुत स्यादित्यथ सुतरां मकरकेतीरुपदैशादैव ईदृशै दृष्टिरिदञ्च नैपुण्यमिति भाव । भव भचररुपकारणाभावेऽपि कथात्मकतत्काय्याँत्पतेवि भावनालडार । (घ) प्राप्तति ! किच्च प्राप्तप्रसरा आमनस्ताट्टशट्टटिविषयत्वाल्लेधावकाश्राहम् । किममिधान कि जामा তাহা ন হইলে নানাপ্রকাব বিষয়সম্ভোগনিবন্ধন মনোহর এই কটাক্ষপাতে ইহাব বুদ্ধি কখনও প্রবেশ কবে নাই, তথাপি এই ব্যক্তিব এইরূপ কটাক্ষপাত হইবে কেন , ইহার নয়ন এই জাতীয় দৃষ্টি করা পূৰ্ব্বে কখনও অভ্যাস করে নাই আবার অনুবাগের রস যেন নি সারণ করিতেছে যেন অমৃতবৃষ্টি করিতেছে মত্ততাবশতই যেন ঈষৎ প্রকাশিত হইয়াছে পবিশ্রমেই যেন অলস হইয়া পড়িয়াছে নিদ্রাতেই যেন অসার হইয়া গিয়াছে অত্যন্ত আনন্দ বশত তাবা দুইট ধীবে ধীরে সঞ্চাবিত হইতেছে এবং স্পষ্টরূপে ক্রুইটকে নাচাইতেছে (গ) এব ইনি যে বাক্যব্যতিরেকে কেবল নয়নদ্বারাই, অন্তর্গত মনের অভিলাষ এইরূপে ব্যক্ত করিতেছেন, এইরূপ অত্যন্ত নৈপুণ্যই বা হইবে কিরূপে। (ঘ) তাহার পর আমি অবসর পাইয়া নিকটে যাইয়া, তাহার সহচর সেই দ্বিতীয় মুনি বালকটকে প্রণাম কবিয়া জিজ্ঞাসা করিলাম— ভগবন । ইহার নাম কি ? এব এই যুবক (१) नि स्यन्दमिव । (९) बष न्तौ चरन्तौ अमृतमिव । (३) तरखतर । (४) लताखासिनौ । (५) खब्धप्रसरा । (६) भगवन् किमभिधान । (e) कस्य चाय तपोधनयुवा । इयमवत सौक्वता ।