পাতা:বিচার-চন্দ্রদোয় - রামদয়াল মজুমদার.pdf/৫৩২

বিচার-চন্দ্ৰোদয় । NOY NA कामाद्याख्रुितगा दृश्यास्तत् साक्षित्वेन चेतनम् । ध्यायेत् दृश्यानुविद्धोऽयं समाधिः सविकल्पकः ॥ ४ असङ्ग सच्चिदानन्दः खप्रभो द्देतवर्जितः । अस्मीति शब्दविद्योऽयं समाधिः सविकल्पकः ॥ ५ स्वानुभूति रसावेशात् दृश्यशब्दाद्यपेक्षितुः । निर्व्विकल्पः समाधि स्यान्त्रिवातस्थित दीपवत् ॥ ६ हृदीव वाह्यदेशेऽपि यस्मिन् कस्मिंश्च वस्तुनि । समाधिराद्य सन्मात्रात्रामरूप पृथक् छातिः ॥ © स्तव्धोभावो रमाखादात् त्टतोयः पूब्र्बवन्मतः । एतैः समाधिभिः षडभिर्नयेत कालं निरन्तरम् ॥ ८ চিত্তগত কাম ক্রোধাদি অথবা কামনা সঙ্কল্পাদি দৃশ্যাবস্তু এবং ইহাদের সাক্ষী চেতন ভাব এই দৃশ্য ও দ্রষ্টা ভাব সকলেই অনুভব করেন। *এই দুইটিকে ধ্যান কর তবেই দৃশ্যানুবিদ্ধ সবিকল্প সমাধি হইবে। “আবার ঐ যে চেতনভােব স্বরূপ দ্রষ্টাভাব তাহাতে লক্ষ্য রাখিয়া ধ্যান কর, এই চেতন ভাবটি আমি। এই চেতন ভাবটির কোন প্ৰকার আসক্তি নাই ইহা অসঙ্গ, ইহা সচ্চিদানন্দ, ইহা স্বপ্ৰকাশ, ইহার কাছে দুই দুই কিছুই নাই। ইহা দ্বৈতবর্জিত। এই ভাবে ভাবিত হইয়া আছি বা অস্মি এই শব্দানুবিদ্ধ অস্মিতারূপ সবিকল্প সমাধি অভ্যাস কর । এই দুই প্ৰকার সমাধি অভ্যাস করিতে করিতে ভিতরে অনুভূতি রসের উদয় হইবে। দৃশ্য ও শব্দ সমাধি সাহায্যে যখন স্বানুভূতি রস পাইতে থাকিবে তখন বায়ুশূন্যস্থানে দীপশিখার মত আচঞ্চল অবস্থা লাভ করিবে। ইহা অনন্ত সুখের অবস্থা । এই আনন্দ স্বরূপে স্থিতি লাভ করাই নির্বিকল্প