পাতা:কাদম্বরী (হরিদাস সিদ্ধান্তবাগীশ).pdf/৩৪০

वीथीया राजवाटोवणना । voë. माद्रोकुलमिव नकुलालइ,तम. (फ) सङ्गीतभवनमिवानेकखानावखापितऋदङ्गम., (ब) रघुकुखमिव भरतगुषानन्दितम., (१) (भ) षधीतिषमिष यङ्-मोच कला-भाग निपुणम , (म) नारदौयमिव वखमान-(२) राजधर्चम , (य) यन्त्रमिव विविध-शब्द रस लब्धाखादम (र) मृदुकाव्यमिवान्य (३) चिन्तित खभावाभि (प) रामेति । रामायणनितिहासमिव कपिनि पाखितवानर कथाभिर्नानैोपाख्यानीय अन्यत्र कपिकथथा सयौवघ्नूनदादौनामुपाख् नेन सभाकुल ब्याप्तम्। (फ) माद्रौति । भाद्रौ पाण्ड़ी कनिष्ठा स्रौ तखा कु न सन्ततिमिव नकुख पालितसर्पारिभि नकुलेन तट्टाट्ये न चतुथ पाण्ड्वेण च चखष्वतम् । (व) सहौतेति । सङ्गीतभवनमिव भनेकेषु खानेषु भवखपिता वदीऽङ्गानि चत्तिकया निर्धिता इखपदा व्यवयवा यासां ता श्वदङ्गा चत्पुनखिका मुरजाष यविान् तत् । (भ) रधि ति । रघुकुलमिव भरतानां गटानां गुण रभिनयनपुण्य़ भरतख कैकयौपुवस्य गुण द या दाचिएग्नादिभिश्च भानन्दितम् । (म) ज्योतिषमिति । ज्योतिष शास्त्रमिव ग्रंी यस्य दुष्टानामावड़ौकरषम् मीची निद्दि टसलयापगमे दखितान कारागारान्मोचनम् कला पृत्यगीतादिकलाविद्या भागो यथाशाख द्रयविमजन तेषु निपुणा जना इत्यथ यषिान् तत् । अन्यत्र तु ग्रईी राष्ट्रणा सूयैश्ाचन्द्रमसोग्र इषम् मीचतयी राष्ती मुक्तःि कखा पखपखाढनक्षतः। काल मागथ पषदण्डात्मक काल तेषु तब्रिरुपणेवित्यय निपुण समद्य म् । तथा च सूचैसिद्धान्त - विकखानां कला षष्टया तत्षष्या भाग उच्यते । तचि शता मवेद्राशिभ गणी हालशैव ते ॥ (य) नारीत । नारदौय पुराणमिव वण माना राजधर्भ्रा यद्धिान् तत् । नारदौधेऽपि तद्द५ नाश्वखात् । (र) यत्वमिति । यन्त्र बौणादिकमिव विविधानां शब्दानां योजितवाकाना ये रसा शृङ्गारादयर्खध लब्ध جمہ*حمیت* جب مسة .ہند۔ی যেমন মুগ্ৰীব ও হনুমানপ্রভৃতি বানরগণের উপাখ্যানে পরিপূর্ণ সেট রাজবাটাও তেমন পালিত বানর ও নানাস্থানে আরব্ধ উপাখ্যানে পরিপূর্ণ ছিল । (ফ) মাদ্রীর বংশ যেমন নকুল (চতুর্থ পাণ্ডব) কর্তৃক অলঙ্কত ছিল সেই বাজবাটও তেমন নকুল (পালিত বেজী) কর্তৃক অলঙ্কৃত ছিল। (ক) দ্বীতালয়ে যেমন নানাস্থানে মৃদঙ্গ স্থাপিত থাকে সেই রাজবাটতেও তেমন নানাস্থানে মৃত্তি ক্ষার পুত্তলিকা স্থাপিত ছিল। (ভ) বধুৰ শ যেমন ভরতের গুণে आननिङ इहेबहिन्न ८जहे शखताप्लेख ८डमन नप्ले%भब ९:१ अनबिउ दिन । (स्य) জ্যোতিষশাস্ত্র যেমন চন্দ্র ও স্বর্ষ্যের গ্রহণ এবং মুক্তি, কলা (পঞ্চপলাত্মক কাল) এবং ভাগের (পঞ্চদণ্ডাত্মক কলেব) নিরূপণে নিপুণ, সেই রাজবাটীতে অনেক ব্যক্তিও তেমন দুর্জনকে আবদ্ধ করা নির্দিষ্ট সময় অতীত হইলে দণ্ডিত ব্যক্তিকে কারাগার হইতে মুক্ত কব, নৃত্যগীতাদি বলবিজ্ঞা এর যথাস্ত্র দ্রব্যবিভাগ করা–এই সকল বিষয়ে নিপুণ ছিল। () নারদীয়পুরাণে যেমন রাজধৰ্ম্মসকল বর্ণিত আছে, সেই রাজবাটীতেও সেই রাজধৰ্ম্মসকল রক্ষিত ছিল। (ক) বীণাপ্রভৃতি যন্ত্র হইতে শ্রোতৃগণ যেমন নানাবিধ শব্দমাধুর্ঘ্যের রসের আশ্বাদ পাইয়া থাকে সেই রাজবাট তে কাব্যাতিজ্ঞ ব্যক্তিগণও তেমন (१) भरतकुखानन्दितम् । (२) भावण मान । (३) अनन्छ ।