পাতা:বিশ্বকোষ চতুর্দশ খণ্ড.djvu/৩৬১

प्रशांनौलक%ब्रज [ ৩৬১ ] बंशबृङ - -- - -- - j - “মাৰকুক-চতুর্দস্তামাঙ্গিজেবে মহানিশি। छिडl, eqनाहेक, णवण, ७ जाडिकल ५३ जैकज szकाब्र भिगिङ्गडदङ्गाङ्ठः ८र्र्रश्र्वीशश्चखः ॥” ( डिशिखस् ) ভান্ত্রিকদিগের মতে প্রথম প্রহরের, পল্প তৃতীয় প্রশ্বর পৰ্য্যন্ত মহানিশা। কিন্তু এক প্রহরের পর দুই ঘণ্টা অতীত इहेtण ङtहां८क अठिनिष्क्षा कrह ।। ७हें मशनिभांकाcण তান্ত্রিকদিগের পূজা ও জপ প্রশস্ত। এই মহানিশ-কালেই कानोश्रृंबा श्रेबा थाप्क । "গতে ক্ষু প্রথমে ৰামে তৃতীয় প্রহরাবধি । মহানিশায়াং জপ্তৰাং রাত্ৰিশেৰে জপেয়তু ॥ অপিচ-নিশা তু পরমেশালি স্বৰ্য্যে চান্তমুপাগতে । প্রহরে চ গতে রাত্রে ঘটিকে স্বে পরে চৰে ॥ মহানিশা সমাখ্যাত৷ তত্তশ৯াতিমহানিশ । অৰ্দ্ধরাত্রে গতে দেৰি পণ্ডভাবেন পুজয়েৎ । দশদণ্ডে তু বা পূজা তং সৰ্ব্বমক্ষয়ং ভবেৎ।” ( তন্ত্রলার, গুপ্তসাধনত• ৬ অ• ) মহানিশীথ (পুং ) জৈন-সম্প্রদায়ভেদ । মহানীচ (পুং ) মহানভিশর নীচঃ । ১ রঙ্গক । ( শলমা” ) ( वॆि ) २ अङि*ब्र शैनद{! भङ्मौल (५९) भशन् नौणः नौगव4ः । > छ्त्रब्रांज ।। २ नाश्र বিশেষ । ৩ মণিৰিশেৰ । ( মেদিনী ) “মহামহানীলশিলাকুচঃ পুরো নিবেদিৰা কংসকৃষ: স ৰিষ্টরে।” ( শিশুপাল ১১৬ ) “সিংহলন্তাকরাভূত মহালীলাৰ তে সন্তাঃ। हेाङ छ*रांनशंत्s):" ( बझिनार्थ ) সিংহলদ্বীপের খনিতে যে নীলমণি উৎপন্ন হয়, তাহার নাম মহানীল । ইহার লক্ষণ— *ৰন্ত ৰণাস্ত ভূত্বাং ক্ষীরে শতগুণে স্থিতঃ। बौणङt१ ठठूबां९ न१ि बशनlग: न फेल्लT८ङ ॥”(त्रङ्गक्लभू० १२च्न०) ইছাকে নাল কাস্তমণি ও কহে । খে নীলমণি ৰণের প্রশস্ত্যহেতু শতগুণ ক্ষীরে রাখিলে नमछहे नौणब्रड करब्र, छाश८क मशनैौण कप्र। এ গুগগুলুর জাতভেদ । (ভাৰপ্র৯) ৫ সপভেদ। (বৈস্তকনি•) ৬ মেরু সন্নিকটস্থ পৰ্ব্বতভেদ । 嚇 মহনীলকণ্ঠরস (পুং ) গৌষধ-বিশেষ। ইহার এণ্ডত প্রণালী—তিমি পিন্তে ভাৰিভ লীগৰ এক তোলা, স্বর্ণ ১ তোলা, রসলিলুর ১৬ ভোল, অক্স ২০ তোলা, এই সকল ५कब भिथिङ कब्रिब्र इङडूनांद्रौ, बात्रौ*ांक, निनिन्त्रा, শম, মুণ্ডিয়া, শতমূল, গুজু, ভালমাঞ্চল, তালমুণী, वृरुषाब्रक ७ छिडा देशप्वब्र छक्न निझ जिक, यूङ, XᏦᎳ 篇> अरङारकब्र ठू4 v cछाणा बिथिठ कब्रिब २ प्रखि eधंधांभ कर्छी कब्रिtद। ७३ ठेवष-८नयरन विविष बांडटब्राभ, s०*४धकांब्र शिख८ब्रांनं ●ब६ जब्लांछ नकल cब्रां★ दिमडे श्ब्र! श्रृंख कानिनैौब्रभप्५ *ख् िशञ्च । वtषडे चांशंरब्र गबर्ष कनाए*ॉब्र छांच्च कणवान्, cमषांबैौ ७ जैौtब्रब्र छांब विक्रय जाग्र। ७३ ॐदषcणब८न बझrांमाग्रैौब्र बकrांच्च cनांव मिब्रांङ्गफ इङ्ग । खेदथ cनवনের পর ২১ দিন মৈথুন বিশেষরূপে নিষিদ্ধ। (রগেজলারল-) मझांनीलरेऊल (अँगै ) ४डरणांवषबिरनव । हे शब्र थडच्<थ*ांनौ-ठिणरैङण ०७ ८नब्र, बटरफांद्र ब्रण ७s cणब्र, चांभणकौब्र ब्रग ७s cनब्र, ककॉर्ष cषांषानङाग्न नूण, काण ঝণটির মূল, তুলসীপত্র, কৃষ্ণশণের ফল, ভীমরাজ, কাকমাচী, पहैिंभभू, ७ cनयनाक्र,७atठाएक »० भण,निगूज, फिकणा, ब्रणांश्चन, প্রপোগুরীক, সঞ্জিষ্ঠ, লোৰ, কৃষ্ণাঙক্ষ, নীলোৎপল, জাস্ত্ৰকেশী, কৃষ্ণমর্দন, মৃণাল, রক্তচন্দন, নীলকা, ভেলায় ফুট, शैब्रांरुग, भझिकांगूण, cनांमब्रांजौ, जलमहांण, लछ, वषमছাল, চিতামূল, অর্থনপুষ্প, গাভাঙ্গীপুষ্প,জাম্রফল ও জাম্বফল, প্রত্যেক e পল, পরে ভৈলপাকের ৰিখানাদুসারে পাঙ্ক করিবে। আখৰ সমুদয় রস শোষণ পর্যাপ্ত স্থৰ্য্যপক করিয়া गङ्गेरठ इहेरव ।। ५३ tठल नांन, नश ७ यद्यटक भर्णमाद প্রযোজ্য,ইহাতে সকল প্রকার শিল্পোরোগ ও কেশের অকাল*रूठा निवाब्रन रहेब छऋब cडज ● चाबूढ़रुि रब ।। (८ङबजाब्रज़ॉबर्णी क्रूजरब्राजांविरूद्र ) মহানাল (গ্রী) মহতী চালে নীল নীলৰ চেতি। মহাৰন্থ মহানালী ( স্ত্রী ) नैौण ( नौणाटनावtषी א 8ומו8 וז* ו( tfס दारुिंरकाख्T ठौर । डठ: मरडैौ sाप्नो नैौणt cरूडि । नैौणागब्राधिडा, इइब्रेौगो, *१rाद्र-जमब्र, जनिनैौनिक, छूथ, ঐফলিক, মেলা, কেশাহ, তৎসপত্রিক, ইহার ওপ— ७माछा, ब्रत्रय्डई, प्रवर्णमाबक ५वर नकल करई ग७न। মহামালোৎপল (পুং) ইজনীগ শি। মহামুভাব (ত্রি) মহানু অন্ধভাৰে মাহাত্ম্যং ৰত । মহাশয়, মহাত্মা ! “त्रकृडी भूभावान् थप्छ। थर्चे छ वर्षकन१ि अहt५८ब्र! मtइधरू: छtग्रहाशूडांव हेछा*ि * (नच ब्रभाँ*) মহানুরাগ (ৰি) ঐকান্তিক প্ৰেৰ ঝ আসক্তি । মহামুশংসব (ৰি) ধিক স্বৰস্বভাৰ স্বৰােগসম্পন্ন। (निवावमाम २००i>s ) डा (५) बद्रान्त्रुङः क्छ। sनिब। (डाब्रड ०°'°°) २ जडिनब बुडा ।। ० { बि) चलिनक वडाभूल ?