পাতা:বিশ্বকোষ তৃতীয় খণ্ড.djvu/২৫

এই পাতাটির মুদ্রণ সংশোধন করা প্রয়োজন।

कञ्चल

অনেকে দেবতাদর্শনে জালিয়া থাকে। কয়েক শত বর্ষ হইল, ७९ांनकांब्र ब्रांजांद्र यूङ्का श्ब्र,-उ९”itव्र निकषैश् ब्राध्णाग्न अशैत्न भागिउ श्रेछ । नंर्भब्र जकल जैक्कब्र श्हेब्रार्इ, भश्-ि बांगैौग्न भएनटक जांtनं *ांt* &ाममtथा इफ़ाहेब्री श्रारश् । ७हे छन•एनम्न शक्५ि ७ोप्स्त्र अ८नरु दना श्रुँौ दान् कrग्न । उख्द्र नौमाप्ड भत्रोच्न निक्राँ अर्का अङ्गाक्क ठूश्९ हेडेरु e প্রস্তর নিৰ্ম্মিত মন্দিয় আছে, ইহা অসামান্য শিল্পনৈপুণ্যে বিভূষিত। ইহার চারিদিকে সিদ্ধগণ, দেবগণ ও বুদ্ধগণের भूरुिं ८षानिऊ जांश् !” &ν छन्ञा इहेष्ठ २२ भाहेण पूद्र ५भन७ कzछब्रि नांष्म ५क}ि গ্রাম রহিয়াছে, অনেকে এই অঞ্চলে কজিজ্যের অবস্থান जच८झ गाउ निम्नां शृों८कम । , কজ্জল ( ক্লী ) কু কুৎসিতং জলং অস্থাৎ, কুৎসিতং চক্ষুঃস্থ দূষিতং জলং দূরীভূতং তবত্যন্মাৎ, বছৰী, ফেtঃক্ষদাদেশঃ। অঞ্জন, কাজল । ইহার অপর সংস্কৃত নাফুলচন্তু আর্জেন মতে নেত্ররোগে উপকারপ্রদ কতিপয় কক্ষর ব্যবহৃত श्छ, ठांश यह क्रभ-• । जिक्लाइ अन,:खैौभद्रांtजब्र ब्रन, শুটের কাথ, মধু, স্বত, ছাগষ্ণু ও গোমুত্র, এই সকল গ্রন্থে ৭ বার সীল নিষিক্ত করিয়া চক্ষে অঞ্জন দিলে চক্ষের জ্যোতি বৃদ্ধি হয়। ২। ত্রিফলার জল, তীমরাজের রস, স্কৃত, বিবকত্ব, इशिश्ध, मधू, यहे गभूमारग्न eडाश् ५क १७ फैसृग्न गैौग নিষিক্ত করিবে ; এইরূপ ৭ বার কন্ধির পরে ঐ লীলাম্বার শলাক প্রস্তুত করিয়া প্রাতে অজনের সহিত প্রয়োগ কৰিলে বিবিধ নেত্ররোগ প্রশমিত হয় । - 朵 ৩। ডুমুর কাষ্ঠের পাত্রে তেঁতুল পত্রের রস রাখিয়। তাহাতে কুচের মূল ও সৈন্ধব লবণ মর্থন করিবে, পরে ঐ চুর্ণের সহিত স্বৰ্ম্মাচুর্ণ মিশ্রিত করির অঞ্জন দিলে কাঁচ, জন্ম ও অর্জন প্রভৃতি নেত্ররোগ বিনষ্ট হয়। - ৪। মশ্লিষ্ট, যষ্টিমধু ও সৈন্ধব লবণ একত্রে চূর্ণ করিয়া, ठरक्र श्रअन निहण डिभिन्न cब्रां★ नहै झग्न । ९ । प्रगामूणब्र काप्५६णकक् बिविउ कब्जिा इँब्रि नूनर्सीब्र गांक रूब्रिट्व, पनौछूड इश्न नांमाश्वा शङ ७ मधू- | * , कब्रिग्र17s cनब्र थांकि८ड नांग्रांदेग्रां झांकिब्र ण३८व, भै कांटष ग१थूख कब्रिट्व, ऐशब्र मजरम नर्मिथकाञ्च छिभिन्न cब्रांनं मé इब्र । [ अजन cमथ । ] २ कृकवन, कांण। ७ (११) (कू९निडमनि अराजांठ९ गफांसन्त्रांनिक१ जांणब्रठि औषबछि, रुईশেন ইতি শেষং কু-জল-পিচ-আচ,-জস্বঃ, ফলাদেশশ্চ । ) cमष । (कच्छणख शूनांन् cमण्ष९अध्ननि छ । भकांकि ।) s कामक्रtभब्रजचर्नफ गरूँउविप्लव । (कांनिक शू.) [ ఇలి ) रुक्षौंषह्णश् कसङलथवछ ( ५६) कजणर क्षबऎव पश, चएबैौ ॥ eयनैोन १ि१! ।। ( etiीुः कृच्छशश्वषः ।। ८श्क्ष 9 ।। ७४७ । ) रुछञ्जलtब्रांकक (५१ क्लौ) कब्ङ्गण२ cब्रांछब्रउि, कब्बण-क्रकপিচ মচ স্বার্থে কন। দীপাধার, দেয়কে, পিলকুজ । ইহার সংস্কৃত পৰ্য্যায়—কৌমুদীবৃক্ষ, দীপবৃক্ষ, শিখাতক, कौशश्वझ ७ ८षrt९षtबूच्ह । ( झचष्ण८न्नto८शt५ेौ शै१বৃক্ষকে । শান্ধি । ) şeşzT ( F ) nesfit", (cyprinus atratus) ऎश्tब्र १ष्ट्रङ •र्याङ्ग, कञ्जनौं ७ अन७1। कउल्ललिऊ (जि) कब्बनई जाँउभश, कच्छण-ऐज़छ ( ठनश गरजांछ३ पठांद्रकांनिछा देलछ । *t e । २ । ७७ ।) यांश कtब्रण कङ्गां श्हेमांcश् । कच्छी (औ) क्ञ्चणविदाध्बडि, कञ्चण-किश्रु (नाम बाँफू) মচ উীয়ু । মিশ্রিত পারদ ও গন্ধক। সাধারণতঃ *কজঙ্গীসমপরিমাণ পাদঙ্গ ও গন্ধক একত্রে খলে মর্দন করিয়া यचङ रुब्रिड इत्र, "tब्रन शकrरू बिथिऊ श्हेrगरे रुणि रहेग्रा फेd, भाद्र शक्लिकन श्रेनहे बाबहttब्रांनgषांशै। कष्कर्णी अञ्चउ श्न । सेक्षrिषाब दिउाण गरुक बाजा७ कञ्चनौ প্রস্তুতের উপদেশ আছে । कसस्त्रीजैौर्ष (र्झी ) कलश । [ कजल्लण cनर्थ । ] कथोप्ले (क्लौ) कक्एफ शैौनTष्ठ, रुष्-िअप्रैs. । जणण भtप • बिह५ष, ,सैंकड़ । देशंद्र गश्कल *र्षाग्नि-जणफू, गांत्रणैौ, भांब्री, cडांवृत्रिभणी, श्वडूनांननैौ ७ जणाठ५णैौन्न । छांद०थकान भरल ३शइ.४१-cश्नप्रकांब्ररू, षांद्रक, नैौख्ण, त्रिख् ও রক্তনাশক, লঘু, ভিক্ত ও বায়ুনাশক। কঞ্চটাদি (কী ) অতীসার রোগাধিকারের বৈদ্যেকোত্ত পাচনবিশেষ । কঁাচড়াপত্র, দাড়িমপত্র, জামপত্র, পানিফল পত্র, বালা, মুখ ও গুট, প্রত্যেক ২ তোলা V • অৰ্দ্ধলের জলে সিদ্ধ করিয়t we অৰ্দ্ধপোয় থাকিতে ছাফিয়া সেবন করিলে ভক্তিবেগবান জতীলারও क्लझ इग्न । ( 5द्धगद्ध । ) कथऐांबण्णश् (११) टेक्टशाकांड जउँौगांब्रारि ८ब्राशक्-ि निttब्रह्म वैशिरंश । , दॆशंन् अंषष्ठ eयं१ांशैौ ५्रऎक्लo-- - v১ সের, তালমুলী /১ সের, ১৬ সের জলে সিদ্ধ फ़िबि /s cगन्न निब्रl *ांक कब्रिtव ; sफूर्षींश्नं अर्षीं९ गिकि छां★ अदनिडे थांकिrख, फ्रांशष्ठ वब्राजांच, थाऐकूल, मारुনাদি, ৰেলগুট, পিপুল, সিদ্ধিপত্র, জাভইচ, বৰক্ষা, সচলणब५, ब्रगांबन ९ cषांछब्रन ऐशtनग्न थtफारकब्र छूर्ण १ cकांग निष्क" कब्रिएव। श्रीकरषtन नैौङण इ३८ण मयू /०५क