পাতা:বিশ্বকোষ নবম খণ্ড.djvu/২০০

শুধজন, তপঞ্জী, দান, পৰ্ব্বভূতে দা, ক্ষম, তুর্থ্য, সত্য, ठोर्षश्tण अंभन, वाषiांब्र, गांधूनिtशैब्र cनवॆाँ, मैंश्दांन, দেৰtষ্টম, গুরুপ্তশ্রুধ’, ব্রাহ্মণপুঞ্জ, ইঞ্জিয়সংখম, মাংগধাब्रििश्ठा, शंत्रांन्नांम, लिवभूज, अग्नितिंख्न सं #ांब्रांप्रंt१ग्न ५iांम এই সকলকে ধৰ্ম্ম কহে । विश्वामित्व ५८{ङ्ग शन्नण oाईब्रां★ निष्कॅथं कञ्चिब्रां८ईम । “शभर्शि1tः किंध्रभi११ ट् िभj१ज़्श्वrtश्[षtनिः । भ ५८भीं थः दि*ईछि उभशन्ॉ९ थल्लभेtड ॥” (बिचैमेिख) °७थशूखश् बिशूख्५ विविश्९ फुटेकनिकम् । भकॉीtनौ ऋछडा ऋछे९ ॐक्रगी cवनप्र*ि१ ॥ প্রবৃত্তসংজ্ঞকে ধৰ্ম্মে গুণতস্ত্রিবিধো ভবেৎ। সাত্ত্বিকে রাজসশ্চৈব তামসশেতি ভেদউঃ ॥ কাম্যযুদ্ধ্যা চ যৎকৰ্ম্ম মোক্ষেইপি ফলবর্জিতং। ক্রিয়র্তে দ্বিজ ! কৰ্ম্মেহ তৎসাবিধ মুদাহৃতং । মোক্ষায়েদং কয়োমীতি সংকল্প ক্রিয়র্তে তু যৎ । তৎকৰ্ম্ম রাজসং জ্ঞেয়ং ন সাক্ষাৎ মোক্ষকৃৎ ভবেৎ ॥ কাৰ্য্যযুদ্ধ্যানপেক্ষং যং কৰ্ম্মবিধানপেক্ষয়া। ক্রিয়তে দ্বিজবর্জেস্থ তত্তামসমুদাহৃতং ॥” अ१िभङस्श्ं खार्थं ११ cश् ॰ttर्ष1द्म अश्ळैनि लिङ्गिन এবং যাহার প্রশংসা করিয়া থাকেন, তাহাকে ५*ई केहह t0द९ যে সকল কৰ্ম্মের নিনা করেন, তাহাকে অধৰ্ম্ম কহে । প্রবৃত্ত ও নিবৃত্ত এই দুই প্রকার বৈদিক কৰ্ম্ম श्रृष्टिम्न প্রথমে ব্ৰহ্মা নির্দেশ করিয়াছেন । ইহায় মধ্যে প্রবৃত্ত লক্ষণ বে কৰ্ম্ম সেই কৰ্ম্মকে ধৰ্ম্ম কহে । এই ধৰ্ম্ম গুণভেদাঙ্গসারে ब्रिविश्व जातिक, ब्राजनिक ख उभनिक । cरु कम्युँ ८कन রূপ ফল কামনা থাকে না, এই কৰ্ম্ম আমার কৰ্ত্তব্য কৰ্ম্ম, এইরূপ বুদ্ধিতে ষে কৰ্ম্ম অনুষ্ঠিত হয়, তাহাকে भक्लिक ग़ुई কছে। সাকি ধৰ্ম্মাহুষ্ঠান করিলে মোক্ষ লাভ হইয়া থাকে । মোক্ষের নিমিত্ত সংকর করিয়া যে কাৰ্য্য অঙ্গুষ্ঠিত হয়, তাছাকে রাজসধৰ্ম্ম কহে । কার্থে বিধির অপেক্ষা না कग्निग्ना ८करुण कांहींदूशि चाग्नt cष कार्षी अष्ट्रप्रैिठ इङ्ग, ठ*शtक ठामन ५ई कtरु । [ cकान श्रांथtगब्र ७ ६िछाि বর্ণের কি কি ধৰ্ম্ম নির্দিষ্ট আছে, তাছা তত্তং শবে अठेय7 । ] २ uक cगरुडा । हेनि अtनाई ग*ि* खन হইতে উৎপন্ন হন । ( মৎস্তপুঃ ৩১ • ) नक धबीभडि श*कतष्क •<bी कंड नाम कtईन । ধর্ণের এই বৃক্ষল পক্টতে অনেকগুলি গম্ভনি হয়। তন্মধ্যে अंचां★ भंté गडा, भजौद्र अंtड अंगों*, मद्राब्र अंटार्ड भउछ, খাৰুৰূপীণ্ড ধর্ম, কুঁষ্টির গর্তে ধর্ষ, भूडङ्ग #ड अंक्ष, जि*ींत्र IX ** & e १ु في 4 دلا : TA SAJHHS SSAS SSAS श्रtठ tषांनं, ॐब्रॐिई नैण्ड म*, चूंकेिब्र भरडॅ अंध, cभदाब्र श्रीरङ चूँडि, डिउिभौघ्र भtउँ भर्थगै, गर्थबां★ शté बिमब्र थर६ श्रृंख्द्र शंtउँ नग्न ७ मॉब्राभ्रेषं अंश्रअंद१ फtब्रेन । ( उीर्ण९ठे ) वब्रोश्शूद्रंit१ ५tर्भ# छै९गस् ि५रैक्रन निषिद्धं अtई-- “अर्षो९श्रृद्धि१ dथयचामि क्षेउ अिङ्क्रस्नानूो भाँशांद्मार्थ डिथिtर्थवं eब्रिईयाथ नब्रfर्षि* ॥ श* ॐषाश्]॥ः ७खः ofङ्गtंशॆ१fखच् । ল লিম্বন্ধু প্রজাস্তাদেী পালনঞ্চ ধ্যচিত্তাৎ ॥ ठछ छिखब्रडचना९ नभि१1थां६ cवेॐक्लेखणः । প্রান্ধবভূব পুরুষঃ শ্বেতমাল্যামুলেপন ৷ শুং দৃষ্টি ধাঁচ ভগৰীংশ্চভূম্পাদং বৃত্বীকৃত্তিম । *ांणेtङ्गमांः ॐजाँ गूंयं प५ cछrtéf अं★f७ॉउँ३ ॥ ইত্যুক্ত: স সমুত্তত্বে চতুষ্পাদ; ফ্রঞ্জে যুগে । ¢ãछाँग्नां: द्भिशृशभकांtगो विभएन। ६ाँ*ब्रश्छ३९ ॥ কপাধেৰ্কেন পাদেন প্রজtঃ পালয়তে প্ৰভুঃ। বড় গেছে ব্রাহ্মণীনাং স ত্রিধ ক্ষত্রে ব্যবস্থিতঃ ॥ দ্বিধা বিশ্লেকধা শূদ্রে স্থিত: সৰ্ব্বগতঃ প্ৰভুঃ। গুণত্রব্যক্রিয়াঙ্গতি চতুস্পাদঃ প্রকীর্তিতঃ ॥ ঞ্জিশ্বঙ্গোইলে স্বতে বেদে সমংহিত পদক্রমঃ। তথা আভন্তু ওঙ্কায় ৰিশিরাঃ সপ্তছগুবীন । উদাত্তাদি ত্রিভিবন্ধঃ এবং ধর্শ্বে ব্যবস্থিতঃ ॥ ব্রঙ্গোৰাচ । अछ यष्ट्रजि cङ १* डिशिग्नल कtब्रॉमनै । বস্তামুপোস্য পুরুষো গুধস্তং সমুপার্জরেৎ ॥ কৃত্বা পাপ সমাচারং ভষ্মায়ুধ্বতি মানবঃ * (বরাহপুং) ছে রাজন! ধৰ্ম্মের উৎপত্তি ও তাহার ভিখির বিষয় বলিতেছি, অবহিত হইয়া শ্রবণ কর । পরাৎপর ব্ৰহ্ম প্রজা স্থষ্টি कब्रिएफ अछिशारौँ श्हेब्र अडिश्रेग्न खिो•ब्रझिण श्हेब्राष्ट्रिप्णन । डिनि sिख राग्निरण ॐांशम्र भक्रिणाभ श्रेष्ङ cश्वष्ठकूखण५ोईौ এবং শ্বেতমাল্য ও অনুলেপনাদি যুক্ত একটী পুরুষ প্রাস্তৃত্বত হইল । ব্ৰক্ষ তাছাকে দেখিয়া কহিলেন, ‘তুমি চতুষ্পদ ईषाङ्गलि, फूभि cजा इहेब्रा ४जाणाणन कब्र ' uहे वणिब्र স্থির হইলেন। সেই ধৰ্ম্ম সত্যযুগে চতুষ্পাদ, জেতায় बि*ांभ, दाँश्रद्दग्न दि°ामि dद१ कणि८ठ একপাদ ৰায় প্রজাদিগকে পালন করেন। তিনি ব্রাহ্মণদিগকে সম্পূর্ণরূপে, नग्निब्रनिशं८क छिनङांt१, ६षशनिश८क विसांt* uय९ मूंछनिभएका ५कखां★ दाब ब्रक्र कब्रिब्रा श्वांtफन । सण, अवा, किब्र ७ ऑडि ७हे छांब्रिüी गांन। डिनि ८षtन जिभूम वजिब्रो जछिरिङ श्रेब्रएइन, टैंदिग्न अभ्रख सिकन्न,