পাতা:বিশ্বকোষ নবম খণ্ড.djvu/২৮৩

এই পাতাটির মুদ্রণ সংশোধন করা প্রয়োজন।

५ांडू [ ११v' ] शांश् ’ কণ্ঠয়তু, কণ্ঠয়তাং । লিট, কণ্ঠায়াংবভূব, বভূবে । লুঙ, অচকণ্ঠৎ, অচকণ্ঠত। ভূদিপক্ষে লটু কণ্ঠতি। লোটু কণ্ঠভূ। লঙ, অকণ্ঠৎ । লুঙ, অকষ্টৎ । কঠ—ঞ্চঠি কণ্ঠ ধাতু। আধ্যান, উৎকণ্ঠাপূর্বক স্মরণ। ভূদি, আত্মনে, সক, সেটু। প্রায় এই ধাতুয় উৎপুৰ্ব্বক প্রয়োগ দেখা যায়। লটু কণ্ঠতে। লোট, কণ্টতাং । লিট, চকণ্ঠে । লুটু কষ্ঠিতা। সৃষ্ট কষ্টিযুতে। লুঙ, আকষ্টিষ্ট ।

  • নোৎকণ্ঠতে পরদ্রব্যে নোৎকণ্ঠতি পরন্ত্রিয়ং। যন্তোৎকণ্ঠয়তি শ্লাঘো ধৰ্ম্ম এব মনঃ সদা ॥” ( কবিক ৮৯ ) কড়-—১ ভক্ষণ। ২ মদ । তুলাদি, পরন্মৈ, সেট। ভক্ষণ অর্থে সক, মদার্থে অক" । লটু কড়তি। লোটু কড়তু। লঙ, আকড়ৎ। বিধিলিঙ, কড়েং। লুঙ, অকড়ীং । অকাড়ীং । লিট,

छ सूफुि । কড়—দর্প। কড়ি কড় ধাতু। ভূদি, উতয়পী, ফুক, সেটু । লটু কওতি, কওতে। লোট, কওতু, কওতাং । লিটু চকগু, চকণ্ডে । লুঙ, অকওঁীৎ, অকণ্ডিষ্ট। কেহ কেহ কও ধাতু বিতুষীকরণ অর্থাৎ কঁড়িান এই অর্থ করেন। যথা 'কওতি তণ্ডুলং’ । কড়-১ বিতুষীকরণার্থ ব্যাপার, কঁড়িান । ২ রক্ষণ। চুরাদি, উভয়পদী, সক, সেট, লট, কওয়তি, কগুয়তে। লোট, কগুয়তু, কওয়তাং । লিট, কওয়াংচকার, কওয়াংচক্রে । লুঙ, অচকওৎ, অচকওৎ । “স্বৰ্গঙ্গা মুশলেন শালয় ইব ত্বংকীৰ্ত্তয়ঃ কত্তিতাঃ ” ( মহানা” ৬৬• ) কড়–কর্কশত। ভূদি, পরন্মৈ, অক, সেট, । লট, কড়তি । লোটু কড়তু। লঙ, অকডং । লিট, চকড। লুঙ, অকডউীং । কণ—শব্দ, আৰ্ত্তনাদ। ভূদি, পরন্মৈ, অক, সেট। লট কণতি। লোটু কণভূ । লঙ অকণৎ । পিটু চকাণ, চকণভুঃ। লুঙ, অকণীৎ। লুট, কণিত। বৃঢ় কণিষতি। সন্ম চিকণিষতি। শিচ, কাশয়তি । লুড় অটীকণং, অচকাণং। কণ—গতি। ভূদি, পরন্মৈ, সক, সেটু। লটু কণতি । লুঙ, অকাণীং । শিচ, কণয়তি, কণয়তে । [ অন্তরূপ কণ দেখ । ] কণ—নিমীলন । চুয়াদি, পরন্মৈ, অক, সেটু। লট, কণিয়তি কাশয়তে। লোট কাণয়তু, কণিয়তাং । লিট কণিয়াংবভূব । লুঙ, অচীকণং, অচী কাণং। কও—গাত্রবিঘর্ষণ কও, কয়োতি স্বার্থে কওদিত্বাং যকৃ। নাম ধাতু। উভয়পণী, সেট, । লট, কও তি, কও, রতে। লোট, কও চু, কও ভাং। লুঙ, অকওীৎ, - - অকওয়িষ্ট। লিট, কও,াংচকার চক্ৰে। লণ্ড, জকওgৎ অকণ্ডত | - “ন সংহতাভ্যাং পাণিত্যাং কওয়েদাত্মন: শির: - (ময়ত কথায়—নাম ধাতু - কৰ তৎকরণে ক্যঙ্গ। আত্মনে, সক, সেট । क११काग्राडि, क्षाग्रप्ङ । शू७. अफ्शाहेि । गिप्टे फ्श्ग्र-ि চক্রে । কত্র –শৈথিল্য। অদন্তচুরাদি, পরন্মৈ, সক, সেটু লট, কত্রয়তি, কত্রয়তি, কৰ্ত্তয়তি। লুঙ, অচকত্রং । লিট্‌ কক্সাংবভূষ। কখ–প্লাঘ, আত্মগুণাধিস্করণ। ভূদি, আত্মনে, অক, লেট, । লট কখতে লোট, কখভtং লঙ, অকখত। “যঃ স্বপ্লেনাপি নাত্মীয়ং গুণং কুত্রাপি কখতে । কথয়ত্যাদিরাজানাং চরিতানি সহস্রশঃ ॥” (কবিক" ২২৭ ) লিট, চকখে। লুট, কখিত। বৃঢ় কখিাতে। লুঙ, অকখিষ্ট । “গজ্জিতেন বৃথা কিংতে কখিতেন চ মানুষ । কৃত্বৈতং কৰ্ম্মণাসৰ্ব্বং কখেথা মাচিয়ং কৃথা ॥” ( ভারত ১১৫৩ অ' ) এই ধাতু প্ৰলাপ অর্থে সকৰ্ম্মক । *কখন্তু উগ্ৰপুরুষং নিয়তং শ্মশানে।” ( ভাগ“ ৮৭২৭ ) "কখন্তু প্রলপন্তু ” (শ্ৰীধর ) বি + কখ = বিক খন। কথ—বাক্যরচনা, কথন । অদন্তচুরাদি উভয়পদী, সক, সেট। লটু কথয়তি, কথয়তে। বিধিলিঙ কথয়েৎ, কথয়েত। লোটু কথয়তু, কথয়তাং । লওঁ অকথয়ৎ, অকথয়ত । লুপ্ত অচ কথং, অচীফথত। অচকথৎ, অচকথত। লিট্‌ কথয়াংচকার, চক্রে । - “প্রত্যেকং কথিত হেতা: সংক্ষেপেণ দ্বিসপ্ততিঃ ।” ( মন্ত্র ) কৰ্ম্মবাচ্যে, কথাতে। লু অকথি। সৰু চিকখয়িষতি, চিকথয়িষতে। লুঙ অচিকথয়িষীং, অচিকখয়িষিষ্ট । অনু+ रु५ = अछूषांश । रुन-कवि कनषांडू - • आश्वान । २ cब्रांनन । खुनि, भब्रटेष, সক, সেটু। লটু কনতি। লোটু কন্তু। বিধিলি কঙ্গেৎ । লঙ অকল্যৎ । লুঙ, অকর্মীৎ । লিটু চকদ । লুটু কন্দিত । কন্‌—১ দীপ্তি। ২ কাস্তি । ৩ গতি। লটু কনতি। লোটু शनङ् । ण७. श्ररुनऽ । शिं प्ठकtन, छश्नडूः । गूं কনিত। লুট কনিন্মতি । লু অকনীৎ, অকানীং । কৰ্ম্ম—১ বৈরব্য, বিবশত । ২ ষৈকল্য । লটু কলাতে। লোটু কপাতাং । লণ্ড অকন্মত। লুঙ আকৰ্দিষ্ট । লুটু কলিতা। गिद्दे झकएन । 疆。