মুদ্রা [ pళిఆ } शूजा बूकन्ने (चाब्ररी) बारी, বিচারাধী । भूम९ (আরবী ) চিয়কাল, বহুপ্রাচীন। মুদামাস (পারস্ত) রাজকার সনদায়গারে विद्म लिङ्गशंौ। বন্দোবস্তু। কিন্তু পুৰ্ব্বে উক্ত বঙ্গোৰস্তাম্বুসারে প্রদত্ত জমি इशाढब्रिड (Transfer) कब्र बाईक न । किरू ४११० ५: DDDD BBBB BBD BBBBDD DD DDDBB हईग्राझिण । ङमयति ऊँख द८मछांद८छङ्ग छधि दककानि नेिवाब्र প্রথা প্রচলিগু হইয়াছে। ইষ্ট ইণ্ডিয়া কোম্পানীর দেওয়ানী aाशि s भtब्र दिशरद्वग्न नवाद भश्झब cब्रथा थी ११४० ५: আৰো উক্ত বঙ্গোৰন্তের কতক জমি ৰাজেয়াপ্ত করিয়াছিলেন । . ईशब्र भूर्ल आब्र कषम nब्रन बोना पर मारे । शूकडो (भाबरी) भग्नकाणशशै। মুদা (জারী) ইচ্ছা, অভিপ্রায়। মুদ্দেবিহাল, বোম্বাই-প্রেসিডেন্সীর বিজাপুর জেলার একটা मश्कूंगा । cक्रबश्ण ८७s वर्णमाहेण । य३ मश्कूझान्न st मभद्र s sav थानि शाम श्राप्इ । »v१७-११ १डेारक इउिंtभ ५षांमएाब्र अभिषाणि-न१था। अङrड कभिब्र! भिंग्रांtझ । हेहां ब्र ॐ डब्राश्न जडाख फेर्विब्रा । थङिsाहम अप्मक शनम्र शमब्र कू" श्रृंडे इब्र। ७षाcन नांमा धकांब्र "छ उ९°न्न श्ब्र । uकी ८॥ sानौ aरः २ौ cश्गेषणांघ्रेौ चांशांश्ड जा:छ् । ২ উক্ত মহুকুমার প্রধান নগর । অক্ষা- ১৬° ২• ২৫* . ७: 4ब५ जाषि• १७• • •* २०^ । ५षांtन गवजtजब्र आशाणाठ ७ सेवशtणद्र आहश् । भूझ (*ौ ) भूजा । মুদ্রণ (স্ত্রী) মুত্রত করণ। २ निग्रधन ।। ० भूजांक १ ॥ 8 अगब्र foowoo (Typography ) মুদ্রণ ( স্ত্রী) মুদ্রিতকরণ, মুদ্রাঙ্কণ । ২ নিয়মন। ৩ অঙ্কুলিমুদ্র, হস্তাঙ্গরি। - यूजा (जौ) cवानप्डरमप्शडि भूर-बक् (शबिडकौडानि। उ१. ९७७) उडडे" । • यङाब्रकाब्रिगै, ऽणिङ माrमब्र cमाश्ब्र । २ अबूणि-भूङ्ग, झजिउ झ्ाप्णच्न आउछौ । "अप्टेथनाः पूजाभत्रूणाः मिरवनब्रडा भद्रा यकाङिश्छिा ” ( नकूखणा ० अक) ৩ স্বর্ণরৌপ্যাদি-মুদ্রিক চলিত টাক। মোছন্ন ইত্যাদি । ৪ চিহ্ন । "tহরণাকেশ: পদ্মাক্ষ পদ্মমুদ্রাপদখুজঃ ” ( ভাগ- ৩,২৯১৭) |
- *थ rाकाद्र लिनि ब्र अखर्भङ लिनिक्रिणव । “মুদ্রালিপিঃ শিল্পন্সিপিলিপিলেৰনীলভৰা । सखिकापूषनइड निनद्रः नकष इस्राः ॥” ( दाब्रांशैडड ) दियभ१ दाश cणषणैौ धात्रा णिcषम व भूजा थाब्रा पाहा
== अकिठ क८ब्रन ४ष६ लिब्रिग१ वाश निर्वाण कtब्र, छांशं न कन्ना পাঠ ও ধারণ করিতে হয়। *লেখষ্টা লিখিতং বিপ্রৈমুর্জাতিরক্ষিতঞ্চ যৎ । लिझांब्रिनिर्मृिद्ध१ बळ *ाळाश थार्षीक नक्वनl ॥” (बू७मांणाफs) ७ *क-भकारग्नब्र अखर्शङ छूडे जवाए७म । ठह मtठ ज़्डे পৃথুক, তণ্ডুল, গোধূম ও চণক প্রভৃতি মুদ্রা নামে অভিহিত হইয়া থাকে। এই মুদ্র মুক্তিপ্রদানে সমর্থ। "ধুকান্তভূল ভূঃ গোধুমচণকায় । তপ্ত নাম ভবেন্ধেৰি ! মুদ্র মুক্তিপ্রদায়িনী ॥” ( নিৰ্ব্বাণতন্ত্ৰ ১১ পটল ) फेङ भूझ॥ নিম্নোক্ত মায়ে শোধন করিয়া লইতে হয়। তন্ত্রাস্তরে শোধনের মন্ত্র দুইট এই—
- ওঁ তদবিষ্ণো; পরমং পদং সদা পশুপ্তি সুস্বয়ঃ দিবীৰ চক্ষুরাততম্। ওঁ ভৰি প্ৰালে বিগ্রণ্যৰো জাগৃৰাংলঃ সম্বিন্ধতে ৰিঞ্চোধং পৰমং পদম্।।” १ नन्नैौ८ब्र शाब्रगैौञ्च ख्शवाएनब्र आयूषानि क्रिरु, कणिक हांग। ভগবান হরির প্রীতির নিমিত্ত উক্ত নারায়ণী মুত্র বা চিহ্ন সকল ধারণ করিতে হয়। মৎস্ত কুৰ্ম্ম প্রভৃতি চিহ্ন, এবং 5ङ्गांनि आयूष क्रिरु शाब्र१ कब्रिब्रा शब्रिग्न अफ्रैंना कब्र विtथग्न।
भूजां द क्लिश्रूषांब्रt१ब्र निष्ठाठ । ছরির অর্চনা করিবার পুর্কে উভয় বাহুমূলে শম্ব ও চক্রচিহ্ন ধারণ করা কর্তব্য। অন্তথা সে পূজা কোন ফলজনক ध्रि मt । “बहिरुः १धष्कीखामूडश्मूिणरङ्गाः । সমৰ্চয়েদ্ধয়িং নিত্যং নাgখ পূজমং ভবেৎ।” ( স্থতি ) গরুড়পুরাণে উক্ত হইয়াছে — গুচি ব্যক্তিগণেরই সৰ্ব্বকৰ্ম্মে অধিকার আছে। কিন্তু সেই গুচিত্ব ছরির আয়ুধাদি চিহ্ন ধারণ ব্যতীত ঘটে না । ৫ পদ্মপুরাণের উত্তরখণ্ডে লিখিত আছে, শঙ্খচক্রাদি চিহ ৰরির গ্রন্থতম। এই সকল চিহ্নে বাছার অঙ্গ ভূষিত না হয়, (ग बाकि गंकथई श्रेष्फ बग्ने श्रेश्। नब्रक भारौँ श्या । শুদ্ধ পুৰাণাৰি শাস্ত্রে নছে, স্বতি প্রভৃতিতেও বিষ্ণুর . अर्छमाद्र श्रृश्व5ङ्गानि 5िह थाप्न८५न्त्र दिदि आएझ् । क्षा -
- *नकर्मकर्णीषिकांद्रण तहीनांरबष cछाक्छि: ।
शक्लेिच क्जिनैौशप्रशैशवृषदाब्रवीर॥“ (श्रहछ५- ) i **षध्यfविउिकिरेहरिंथ: थिब्रखरेथईtजः । चरिश्नः शेषण्णः यहूाग्ख च॥हि१बम्ब९ ॥“ (्वभू.७खल्व-)