পাতা:বিশ্বকোষ পঞ্চদশ খণ্ড.djvu/৩৫৩

श्ड्रा श्मि nड़ङि काण, अवह दी भिकू अभव अछ cकान डाव विनब्रोडडाष्व अश्न करब्र, निवांखारण ८ष बाखि आए मणजाहि यश्रणिtउब्र छांद्र वर्णन कtब्र, निनांकाप्न बगढ रथं °वा निवाङाप्ण ध्ञकि ब्रण, cमषन्छ आकात्र, हङषर् वा নিৰ্ম্মল আকাশে লৰিছাৎ মেঘ, আকাশমণ্ডল অট্টালিকা বা বিমানবানে পূর্ণ, মেদিনীমণ্ডল ধূম নীহার বা ৰন্ত্রের दोब्रा माशूरङग्न छाप्न बर्णन करङ्ग, cरु बासि गरूण ८णाक প্রদীপ্ত, অথবা জলপ্লাবিতের স্তায় দর্শন করে, অথবা যে ব্যক্তি সনক্ষত্র অঙ্কন্ধষ্ঠ ধ্রুব নক্ষত্ৰ ৰ আকাশগঙ্গ। দেখিতে না পায়, যে ব্যক্তি আপনার ছায়। উষ্ণ জলে বা জ্যোৎস্নায় আদর্শে দেখিতে না পায়, অথবা সেই ছায়া অঙ্গহীন বা বিকৃতিরূপে দেখিতে পায়, তাছার মৃত্যু নিকটবর্তী ৷ (সুশ্রুত স্বত্রস্থা ২৯-৩২ অঃ ) এই সকল জরিষ্ট লক্ষণ স্বারা মৃত্যু অবধারণ করা যাইতে পারে। ইহা ভিন্ন কোন রোগে কিঃপ লক্ষণ হইলে মৃত্যু হয়, তাহার বিষয় ও বিস্তৃতভাবে সুশ্রীতে বর্ণিত হইয়াছে। { তত্ত্বদরোগ শব্দে বিশেয বিবরণ দ্রষ্টব্য ] । ইহ ভিন্ন পুরাণাদি শাস্ত্রে ও মৃত্যুর পুর্বলক্ষণের বিষয় ৰপিত দেখা যায় । “অরিষ্টানি মহারাজ ! শৃণু ৰক্ষ্যামি তানি তে । cषषामाप्णांकनाश्रृङ्गाः निण१ जानाडि cबांभवि९ ॥” ( মার্কণ্ডেয়পু• ৪৩ অe ) অরিষ্টলক্ষ৭ সকল অবগত হইতে পারিলে ধোগবিং নিজের মৃত্যুর বিষয় জানিতে পারেন। এই সকল মৃত্যুলক্ষণ বাহুল্য ৰোধে লিখিত হইল না । মার্কণ্ডেয়পুরাণে ৪৩ অধ্যায়ে ৰিশেয বিৰুরণ বিরুত হইয়াছে। বিষ্ণুপুরাণে কথিত হইয়াছে যে, কল্পস্তরে ভয় হইতে মায়ার গর্ভে মৃত্যুর উৎপত্তি হয়। এই মৃত্যু হইতে ব্যাধি, জরা, শোক, তৃষ্ণ ও ক্রোধের জন্ম হইয়াছে । “হিংসা ভাৰ্য্যা স্বধৰ্ম্মস্ত তয়োজজ্ঞে তথামৃতম্। • কগু চ লিঙ্কভিস্তাষ্ট্যাং ভয়ং নরকমেব চ। মায়া চ বেদন চৈব মিথুন দিমেতদ্ধে । छबाब्कtछ९५ ८द माछ। यूङ्ग१ छूठाणशब्रिभम् ॥" चप्रश्छां*छ, मेिं-- “স্বত্ত্যোধ্যাধিজয়াশোকতৃষ্ণাক্রোধাশ্চ জঙ্কিরে। S DDDBDD DB BBB BD CCtttBBBEC নৈৰা ভাৰ্য্যাপ্তি পুৰে ৰ সৰ্ব্বে ড়ে যুদ্ধতেল " - )fase"- די ווי" ( [ ৩৫৩ ] मार्क८७इयूबांc१ श्गरांश्तानन नागक अषrttब वृक्लब छ९ ΧΥ Աrֆ शङ्का མཚམས་---་---་---་-བསམ་མཁའ་ ་ ་---་---་---་---་---་ BBDDD gD DD DBBDS DDDSDSDDDS DBBDD S कब्रिब्राtइ, श्रृङ्का टाइएश्इ ८क्रश्त्र गश्फि खे९णल्ल श्हेब्राप्इ, अछ इफेक बा भड द९नब्र ग८ब्रहे इफेक,वृङ्क छादरनग्न चषशखारी । "भृङ्गालीअबज्राः बौब्र cनtश्म नश् बोब्रएछ । चश्च बांश्चाङिitखं ब। धूंश्f७थiभिनींश् झषम् ॥“ ( ভাগৰত ১ e॥১অe ) भृङ्गान्न भन्न cञ्चोक कब्र बूकिबोरमच्च कर्डवा म८श् । काँग्न° याश्! अछथ। कब्र cu८करुॉtब्र अगसुष, पछीशांब्र अछ শোক প্রকাশ করিয়া লাভ কি ? "जाङज्र श् िअtवा भृङ्कङ्ग'बर जश्न मूख्छ छ । ठग्रामभब्रिहtc{iश्tधं न प: cनाछिछूयहनि ॥“ (गैडा ) भङ्गफूशूब्राप्१ णिथिङ जाएइ cद, उगवान् विकूद्र जकाणभूङ्का वचमनंणाज शiं बब्रिणि चशशशृछ्रं श्च मां । ( গরুড়পু•২২৮ অe ) भृङ्खाग्न भ्रूफी ब्रामक्र” cशम ७फूडि श्फिकन्न। अङ७द প্রত্যেকের যথাসাধ্য মৃত্যুর পূৰ্ব্বে সৎকর্ণাঙ্গুষ্ঠান বিধেয় । ৰে हिन्दूस्न थुङ्का फे•श्फि, डाहा८क भणाउँोप्द्र शहेब्रा भिन्त्र •ानदइ शत्राणtण ब्रांषिग्ना भूथ शश्राजण निtण फाशम्र *ानविभूद्धि इब्र, ठषन cग नि→ा” श्ब्रां यिकूtणtरक शमन कcन्न । (cनईौशूद्रt१ ৯৭২৭ ও কাশীখণ্ড ১১৬ অধ্যায়ে স্বত্যুর বর্ণনা আছে । ) ८छriडिरटएर णिथिङ श्राप्इ cष, च्याडूकाण श्रब्र इहे८ण জামি ( মৃত্যু ) লোক সঙ্কলকে গুপীড়িত ঋষ্টি, তখন কি सेयष, कि मज, कि ज”, कि cशव, किडूई मछ्षाएफ छब्रl a मङ्ग° झहेtछ अ६]ाइङि धन कप्रिप्टङ wittख्न मा । cबङ्ग” প্রদীপে বৰ্ত্তি ও তৈল সৰেও প্রদীপালোঙ্ক নিৰ্ব্বাণপ্রাপ্ত হয়, তদ্রুপ আয়ু থাকিতেও কারণবায়ুতে মন্থয্যের জীবন প্রদীপ निविग्न! यांब्र । “আয়ুৰ্য্যে কৰ্ম্মণি ক্ষীণে লোকোইয়ং দূরতে মন্ত্ৰ । নৌবধানি ন মন্ত্রাশ্চ ন হোম ন পুনজ পীঃ ॥ जाग्रtछ यूड्राप्नाए°ठ१ अब्रग्न झागि मानक्य्।” *ৰপ্তাধারস্নেহযোগাযথ দীপঙ্ক সংস্থিতিঃ । ৰিক্রিয়াপি চ দূeৈবমকালে প্রাণসংক্ষয়ঃ ” (জ্যোতিপ্তৰ) कणिङएजriकिtष मूफूjकाणfन*/tब्रफ कcब्रकüी गाएकङिक भांडान यत्रख् श्ब्राप्इ । मशबालबौtब्र मथानड: ८कान् गभप्त्र ७ क्क्रि”ाडोप्य श्रृङ्का गभूश्डि श्ब्ल, ठाहाब्ररे नृचन्तान নিরূপণ করিয়া জ্যোভিষিকগণ স্বত্যুকাল জামিৰায় মিস্থ্যেক छेन्tाव्र चवथाब्र१ कब्रिब्रtcछ्न । .” ". “जप्राद्वाज ब्राद्क्छ दश्ष्ख् दछ माझ्ड: ।. " उदा उछ उtदबावृः ग"{९ वर्णनदइव ॥ ·