পাতা:শ্রীমদ্ভগবদ্গীতা - দেবেন্দ্রবিজয় বসু.pdf/৫২৮

এই পাতাটির মুদ্রণ সংশোধন করা প্রয়োজন।

Gło 8 শ্ৰীমদভাগবদগীতা । পদনির্দেশু পরম ব্ৰহ্মতত্ব উপদিষ্ট হইয়াছে। এই “তৎ”পদবাচ্য ব্ৰহ্ম জেয় ব্ৰহ্ম হইলেও, সমগ্ৰ ব্ৰহ্ম-তত্ব নহে। এই “তৎ-পদৰাচ্য পরম ব্ৰহ্ম এক অর্থে তাহার প্রপঞ্চাতীত তাৰ মাত্র। আমরা জানি যে, LLBBDDD DBYDB BDD BDBDB gKzDt ggD DBBLDDYYE G DL LiiL অর্থাৎ অপর ও পর ব্ৰহ্ম । এই ভাবে উপনিষদে ব্ৰহ্মতত্ব প্ৰতিপাদিত হইয়াছে। ব্ৰহ্মতত্ত্বই সর্বোপনিষদসার । cअंडाक्षरठद्र खे°नियटन चाहछ “তৎ ব্ৰহ্মোপনিষদং পরং তৎ ব্ৰহ্মোপনিষদং পরম।” (১।১৬) এই ব্ৰহ্মতত্ত্বই “বেদান্তে পরািমং গুহ্যং পুৱাকল্পে প্ৰচোদিতজ ॥” ( CVStrRS, Vu; RR ) এই ব্ৰহ্মতত্ত্বই উদগীত। ব্ৰহ্মতত্ত্ব কিরূপে জানিতে হইবে, তাহা শ্বেতাশ্বতর উপনিষদের প্রথমেই আছে-- “উদগীতমেতং পরমন্ত ব্ৰহ্ম তম্মিৎস্ত্ৰয়ং সুপ্ৰতিষ্ঠাক্ষরঞ্চ । ক্ষত্ৰিান্ত ত্বং ব্ৰহ্মবিদে বিদিত্বা লীনা ব্ৰহ্মণি তৎপরং যোনিমুক্তাঃ ॥” ( ১৭ ) ইচা হইতে জানা যায় যে, ব্ৰহ্ম এই প্ৰপঞ্চ সম্বন্ধে অক্ষর ও উক্ত তিন রূপে সুপ্ৰতিষ্ঠিত। ব্ৰহ্মবিদগণ তাহাকে এইরূপেই জানেন এবং ৰিনি এইরূপে ব্ৰহ্মকে জানেন ও ব্ৰহ্মপরায়ণ হন, তিনি যোনিমুক্ত হন।-- তাহাকে আর জন্মগ্রহণ করিতে হয় না । প্ৰকৃতি-পুরুষ-জ্ঞানও এই ব্ৰক্ষীজ্ঞানের অন্তর্গত, ইহা পরে বিবৃত হইবে । ১১শ হইতে ১৭শ শ্লোক পৰ্যন্ত farfi (n ēts >>r citikt ) sta c sīvv পদ-নির্দোগু অনির্বাচনীয় পরম ব্ৰহ্মতত্ব প্রধানতঃ উপদিষ্ট হইয়াছে। কিন্তু উক্ত ভিৰিৰ ব্ৰহ্মস্বরূপ বিবৃত হয় নাই। আমরা দেখিয়াছি যে, ৰেদাতা