পাতা:শ্রীমদ্ভগবদ্গীতা - প্রসন্নকুমার শাস্ত্রী ভট্টাচার্য্য.pdf/১৮৯

এই পাতাটির মুদ্রণ সংশোধন করা প্রয়োজন।

বোদ্ধব্যমস্তি, বিকৰ্ম্মণোনিষিদ্ধব্যাপারস্যাপি তত্ত্বং বোন্ধব্যমস্তি, যতঃ কৰ্ম্মণোগতিৰ্গহনা, কৰ্ম্ম ইত্যুপলক্ষণার্থম কৰ্ম্মকৰ্ম্মবিকৰ্ম্মণাং তত্ত্বং দুৰ্ব্বিজ্ঞেয়মিত্যৰ্থ ৷৷ ১৭ ৷ ” মধুসূদন সরস্বতীকৃত টীকা। নািহ সৰ্ব্বলোকপ্রসিদ্ধত্বাদহমেবৈত জানামি দেহেন্দ্ৰিয়াদি ব্যাপায়ঃ কৰ্ম্ম, তুষ্ণীমাসনমকৰ্ম্মেতি, তত্ৰ কিন্তুয়া বক্তব্যামিতি তত্ৰাহ। হি যম্মাৎ কৰ্ম্মণঃ শাস্ত্ৰবিহিতস্যাপি তত্ত্বং বোদ্ধব্যমস্তি বিকৰ্ম্মণশ্চ প্রতিষিদ্ধস্য, অকৰ্ম্মণশ্চ তৃষ্ণকীম্ভাবস্য, অত্র বাক্যত্ৰয়েহুপি তত্বমন্তীত্যধ্যাহারা, যম্মাৎ গহনা দুজ্ঞানা কৰ্ম্মণ, ইত্যুপলক্ষণং কৰ্ম্মকৰ্ম্মবিকৰ্ম্মণাম, গতিস্তত্বমিতার্থী ॥ ১৭ ৷ ” এবং, অং। অবশ্যই সাধারণ দৃষ্টিতে লোকে বিহিত কৰ্ম্মকেই কৰ্ম্ম বলিয়া বুঝে এবং নিষিদ্ধ কৰ্ম্মকেই বিকৰ্ম্ম, আর কিছুমাত্র না করিয়া কেবল তুষ্ণীম্ভাবে থাকাকেই অকৰ্ম্ম বলিয়া গণ্য করে, কিন্তু তাহা নহে, বাস্তবিকপক্ষে কৰ্ম্ম, বিকৰ্ম্ম, আর অকৰ্ম্ম ইহার তত্ত্ব বিচারপূর্বক অবগত হওয়া নিতান্ত আবশ্যক, কারণ কৰ্ম্ম, অকৰ্ম্ম এবং বিকৰ্ম্ম ইহার প্রকৃততত্ত্ব বড়ই দুজ্ঞেয় ॥ ১৭ ৷৷ nummumminimum কৰ্ম্মণ্যকৰ্ম্ম যঃ পশ্যেদকৰ্ম্মণি চ কৰ্ম্ম যঃ । স বুদ্ধিমান মনুষ্যেষু স যুক্তঃ কৃৎসুকৰ্ম্মকৃৎ ৷৷ ১৮ ৷৷ ং, প্রং। ধঃ কৰ্ম্মণি অকৰ্ম্ম (কৰ্ম্মাভাবিং ) পশ্যেৎ (অকৰ্ম্মণি চ য: কৰ্ম্ম পশ্যেৎ, মনুষ্যেষু, স বুদ্ধিমান, সঃ যুক্ত: ( যোগী) কৃৎস্নকৰ্ম্মকৃৎ (সমস্তকৰ্ম্মকৃৎ ) ॥ ১৮ ৷৷ শঙ্করভাষ্যম। কিং পুনস্তত্ত্বং কৰ্ম্মাদের্যদ্বোদ্ধব্যং ব্যক্ষ্যামীতি প্রতিজ্ঞাতমুচ্যতে কৰ্ম্মণীতি। কৰ্ম্মণি 'কৰ্ম্ম ক্রিয়ত ইতি ব্যাপারমাত্ৰং তস্মিন কৰ্ম্মণি অকৰ্ম্ম কৰ্ম্মাভাবিং যঃ পশ্যেদকৰ্ম্মণি চ কৰ্ম্মভাবে কর্তৃতন্ত্রীত্বাৎ প্রবৃত্তিনিবৃত্ত্যোৰ্ব্বস্তুপ্ৰাপ্যৈাব হি সৰ্ব্ব এব। ক্রিয়াকারক দিব্যবহারোহবিদ্যাভূম বেব কৰ্ম্ম য: পশ্যেৎ য: পশ্যতি স বুদ্ধিমান মানুষ্যেষু স যুক্তোযোগী চ কৃৎস্নকৰ্ম্মকৃৎ। সমস্তকৰ্ম্মকৃচ্চ স ইর্তি স্ত্যুতে কৰ্ম্মকৰ্ম্মণোদ্রিতরেতরদর্শী। নন্তু কিমিদং বিরুদ্ধমুচ্যতে কৰ্ম্মণ্যকৰ্ম্ম য: পশ্যেদিত্যকৰ্ম্মণি চ কৰ্ম্মেতি, না হি কৰ্ম্মকৰ্ম্ম স্যাদকৰ্ম্ম বা কৰ্ম্ম, তন্ত্র বিরুদ্ধং কথং পশ্যেৎ দ্রষ্টা । নম্বকৰ্ম্মৈব পরমার্থতঃ সৎ কৰ্ম্মবন্দবভাসতে মুদৃষ্টেলোকস্য তথা কৰ্ম্মৈব্যাকৰ্ম্মবৎ, তত্ৰ যথাভুতদৰ্শনার্থমাহ ভগবান কৰ্ম্মণ্যকৰ্ম্ম য: পশ্যেদিত্যাদি, অস্তোন বিরুদ্ধং বুদ্ধিমত্ত্বাব্দুস্পপত্তেশ্চ বোদ্ধব্যামিতি চ যথাভুতং দর্শনমুচ্যতে, ন চ বিপরীতজ্ঞানাদ শুভান্মোক্ষিণং স্যাৎ যৎ জ্ঞাত্বা মোক্ষ্যসেইশুভাদিতি চোক্তম, তস্যাৎ কৰ্ম্মকৰ্ম্মণী বিপৰ্য্যয়েণ গৃহীতে প্রাণিভিস্তদ্বিপৰ্যয়গ্ৰহণনিবৃত্তার্থম ভগবতো বচনং কৰ্ম্মণ্যকৰ্ম্ম य हैडानि। ন চাত্ৰ - কৰ্ম্মাধিকরণমকৰ্ম্মাস্তি কুণ্ডে, বদরাণীব, নাপ্যকৰ্ম্মাধিকারণং কৰ্ম্মাস্তি কৰ্ম্মভাবত্বাব্দকৰ্ম্মণোহন্তোবিপরীতে গৃহীতে এব। কৰ্ম্মকৰ্ম্মণী লৌকিকৈঃ যথা মৃগতৃষ্ণিকায়ামুদকং, শুক্তিকায়াং বা রজতম। নদু কৰ্ম্ম কৰ্ম্মৈৰ সৰ্ব্বেষাং ন কাচিৎ ব্যভিচরতি তত্ৰ নৌস্থস্য নাবি গচ্ছন্ত্যিা তটস্থেৰ গতিকেষু নগেষু প্রতিকুলগীতিদর্শনাৎ দূরেষু চক্ষুষোংসন্নিকুষ্টেযু গচ্ছৎস্তু গত্যভাব্যদর্শন।দেব